شپش چیست؟
شپش ها، حشراتی بی بال، با بدن پهن و دارای شش پا هستند که به کمک آن ها خود را به ساقه موهای میزبان می چسبانند. این حشرات که با تغذیه از خون و پوست میزبان، به حیات خود ادامه می دهند. شپش ها تخم هایشان را که نیت نامیده می شود، در نزدیکی پوست، به ساقه مو می چسبانند و قادرند هر جانداری را که بدنش از مو پوشیده شده، آلوده کنند.
شپش ها انگل هایی با میزبان اختصاصی هستند. این بدان معنی است که هر گونه از حیوانات فقط توسط گونه های شپشی مخصوص خود، آلوده می گردند. برای مثال، اگر یک شپش از یک گوزن به بدن سگ یا انسان راه یابد، نمی تواند در آنجا به زندگی خود ادامه دهد.
شیوع شپش در میان سگ ها و عوارض ناشی از آن:
برعکس کنه ها، که از خانواده آراکنیده (عنکبوتیان) هستند، شپش ها بدنی به رنگ روشن و بیضی شکل دارند. هرچند که سگ ها گاهی اوقات به شپش آلوده می شوند، اما شپش ها به عنوان انگل حیوانات خانگی که تحت مراقبت درست هستند، معمول نیست. شپش ها بیشتر در میان حیواناتی که در شرایط نامناسب و غیر بهداشتی زندگی می کنند، شایع اند.
عدم درمان آلودگی شپش، می تواند منجر به آسیب و جراحات پوستی، یا طاسی سکه ای در نقاطی شود که در حین خاراندن، بیش از حد خراشیده شده است. همچنین از آنجایی که شپش ها از خون میزبان خود تغذیه می کنند، عدم درمان این آفات به ویژه در توله سگ های آلوده به شپش، می تواند سبب از دست دادن مقدار زیادی خون و نهایتاً منجر به شوک و یا حتی مرگ شود. هرچند شپش ها آفات رایجی در میان سگ های خانگی نیستند و اغلب در بین سگ های ولگرد دیده می شوند، اما در صورت وجود شپش در حیوانات خانگی، جای نگرانی نیست زیرا این آفات قابل درمان می باشند.
انواع شپش های رایج در میان سگ ها:
دو نوع شپش وجود دارند که ممکن است سگ ها را آلوده کنند. این شپش ها عبارتند از:
- ترکودکت کانیس ها: شپش های جونده پوست
- لینوگناسوس ستوسوس ها: شپش های مکنده خون
شپش های مکنده خون همانطور که از نامشان پیدا است برای مکیدن خون، پوست سگ را سوراخ می کنند. شپش هایی که از پوست مرده سگ ها تغذیه می کنند، تحریک کننده اند و باعث می شوند سگ ها خود را بخارانند. هر دو نوع شپش های سگ، می توانند ناقل بیماری های دیگری از جمله کرم های پهن باشند.
علائم و نشانه های آلودگی سگ به شپش، چیست؟
معمول ترین علامت آلودگی به شپش، خارش شدید است. اکثر سگ های آلوده به شپش، به طور ناگهانی دچار خارش شدید می شوند. این خارش به حدی شدید است که گاهی منجر به ایجاد جراحت های پوستی و خونریزی می شود.
با وجودی که هر دو نوع شپش های سگ در صورت عدم درمان، می توانند باعث خارش های مکرر و عود کننده شوند، اما شپش هایی که از پوست تغذیه می کنند، تحریکات بیشتری نسبت به گونه های مکنده خون ایجاد می کنند.
نحوه تشخیص آلودگی شپش در بدن سگ ها:
در صورتی که بدن سگ ها را از نزدیک بررسی کنید، می توانید شپش های موجود در میان موهای سگ را به راحتی ببینید. شپش های سگ، رنگ روشن دارند و آرام حرکت می کنند، درحالی که کک ها تیره بوده و سرعت حرکت بالایی دارند. در این میان، موجوداتی که تیره رنگ و بی حرکتند، کنه هستند.
از آنجایی که شپش ها روی ساقه موهای حیوانات تخم گذاری می کنند، ممکن است که پوسته خالی تخم های آن ها را با شوره اشتباه بگیرید. نحوه تشخیص تخم شپش از شوره سر به این شکل است که هر نوع پوسته سفیدی که به ساقه مو چسبیده باشد و از آن جدا نشود، به احتمال زیاد تخم شپش است نه شوره.
دلایل آلودگی سگ به شپش چیست؟
شپش ها تنها از طریق تماس نزدیک دو حیوان که یکی از آن ها مبتلا به شپش است به حیوان سالم منتقل می شوند. استفاده از وسایل نظافتی مشترک در مکان هایی نظیر محل نگهداری سگ ها، فروشگاه حیوانات خانگی، مراکز پذیرش حیوانات خانگی و ... نیز می توانند موجب انتقال شپش ها شوند.
شرایط بد بهداشتی و محیط های شلوغ از موارد دیگری هستند که می تواند موجب سرایت شپش به سگ های خانگی گردد. بنابراین برای جلوگیری از شپش ها، از حضور سگ تان در مراکزی که حیوانات را به صورت جمعی و گروهی نگهداری می کنند اجتناب کنید.
چگونه از آلودگی به شپش پیشگیری نماییم؟
هیچ راهی وجود ندارد که با اطمینان از آلودگی با شپش بطور کامل جلوگیری نماید، اما اقداماتی هست که می تواند احتمال وقوع این مشکل را کاهش دهد. سگ های خود را در مکان های تمیز نگه دارید و اطمینان حاصل کنید که محل استراحت آن ها بطور منظم تمیز و ضد عفونی می شوند. از ارتباط مستقیم سگتان با هر سگ مبتلا به خارش در خارج از محیط خانه تان اجتناب کنید.
اگر سگ خود را به مراکز حیوانات خانگی و یا محل تربیت حیوانات خانگی می برید، محل را به دقت بررسی کنید تا از تمیز بودن و مدیریت مناسب آن، مطمئن شوید. اگر سگ خود را به آرایشگاه حیوانات می برید، در مورد تمیزی وسایل و ادوات آرایشی و ضد عفونی کردن آن ها هنگام استفاده برای هر حیوان، تحقیق کنید. از درمان های موضعی که می تواند احتمال آلودگی شپش را کاهش دهد، استفاده کنید.
درمان های دارویی شپش سگ ها
اگر متوجه شدید سگ شما دچار خارش شده ابتدا با بررسی از وجود شپش در بدن حیوان مطمئن شوید. گاهی کک ها علائم مشابه شپش ایجاد می کنند اما هر یک از این دو، به درمان های متفاوتی نیاز دارند. پس از تشخیص شپش ها از شامپو و داروی موضعی برای درمان شپش حیوان خانگی، استفاده کنید.
بسیاری از محصولات باعث مرگ و دفع شپش ها می شوند از جمله شامپوهای حاوی ترکیبات پیرترین یا ارگانوفسفات ها. آفت کش های موضعی نیز می توانند برای درمان شپش سگ ها اثرات مثبت داشته باشند.
آیا شپش می تواند از سگ به انسان سرایت کند؟
شپش سر، انگل بسیار رایجی است که به خصوص در میان کودکان رده سنی ابتدایی، بیشتر دیده می شود. اغلب افراد، حیوانات خانگی را مقصر انتقال شپش به کودکانشان می دانند اما این تصور درست نیست. همانطور که گفته شد، شپش ها انگل هایی با میزبان اختصاصی هستند، یعنی شپش نمی تواند از سگ به انسان یا بالعکس منتقل شود.
انسان ها از سگ شپش نمی گیرند زیرا شپش انسان، تنها با خوردن خون انسان می تواند زنده بماند؛ و شپش سگ نیز برای زنده ماندن به خون سگ نیاز دارد. این موضوع برای سایر حیوانات خانگی نیز صدق می کند. یعنی امکان سرایت شپش از هیچ حیوان خانگی به انسان وجود ندارد.
پس در صورت ابتلاء خودتان یا یکی از اعضای خانواده تان به شپش سر، به جای مقصر دانستن حیوانات خانگی به دنبال راه چاره باشید. بهترین روش درمان قطعی شپش استفاده از شامپو ضد شپش لایس کیلر است.
خرید شامپوی شپش کش